Punjab Spectrum News
Related Articles
ਝੂਠੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਗੁਲਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਤੇ ਤਿੰਨ ਸਿੱਖ ਨੌਜੁਆਨਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਉੱਤੇ ਸੁੱਟ ਇਕੱਠੀਆਂ ਫੂਕੀਆਂ ਸਾਨ।
ਸੀਬੀਆਈ ਦੀ ਮੋਹਾਲੀ ਅਦਾਲਤ ਵਲੋਂ ਸਾਲ 1993 ਵਿਚ ਨੌਜਵਾਨ ਗੁਲਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਤਰਨ ਤਾਰਨ ਘਰੋਂ ਚੁੱਕ ਕੇ ਝੂਠੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿਚ ਮਾਰਨ ਕਰਕੇ ਸਾਬਕਾ ਡੀ ਆਈ ਜੀ ਦਿਲਬਾਗ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 7 ਸਾਲ ਕੈਦ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਡੀ ਐੱਸ ਪੀ ਗੁਰਬਚਨ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਅਤੇ ਜੁਰਮਾਨਾ ਸੁਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਤਿੰਨ ਹੋਰ ਪੁਲਸੀਏ ਏਨਾ ਲੰਮਾ ਕੇਸ ਚੱਲਦਿਆਂ ਕੁਦਰਤੀ ਮੌਤ ਮਰ ਗਏ ਸਨ।
ਸ਼੍ਰੀ ਚਮਨ ਲਾਲ ਜੀ ਨੇ ਫਲਾਂ ਦੀ ਰੇਹੜੀ ਲਾਉਂਦੇ ਆਪਣੇ ਜਵਾਨ ਪੁੱਤ ਗੁਲਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਕਤਲ ਲਈ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕੇ ਲੜਾਈ ਲੜੀ। ਸਰਕਾਰੀ ਡਰਾਵਿਆਂ ਅਤੇ ਲਾਲਚਾਂ ਨੂੰ ਨਕਾਰਦੇ ਰਹੇ ਪਰ ਇਹ ਸਜ਼ਾ ਹੁੰਦੀ ਵੇਖਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਕਾਲ ਚਲਾਣਾ ਕਰ ਗਏ। ਮਗਰੋਂ ਗੁਲਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਭਰਾ ਨੇ ਖਾਲੜਾ ਮਿਸ਼ਨ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਪੈਰਵੀ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ।
ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਿ ਸੌਦਾ ਸਾਧ ਵਾਂਗ ਕੋਈ ਹੋਰ ਅਦਾਲਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੁੱਚੜਾਂ ਨੂੰ ਬਰੀ ਕਰ ਦੇਵੇ ਪਰ ਸਵਰਗਵਾਸੀ ਸ਼੍ਰੀ ਚਮਨ ਲਾਲ ਜੀ ਦੀ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜ਼ੁਲਮ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੜਨ ਲਈ ਬਲ ਬਖਸ਼ਦੀ ਰਹੇਗੀ।
ਡੀਆਈਜੀ ਦਿਲਬਾਗ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਡੀਐਸਪੀ ਗੁਰਬਚਨ ਸਿੰਘ ਵੱਲੋਂ ਝੂਠੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਗੁਲਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਬੀਬੀ ਪਰਮਜੀਤ ਕੌਰ ਖਾਲੜਾ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ 31 ਸਾਲ ਇਨਸਾਫ਼ ਦੀ ਲੜਾਈ ਲੜੀ।
ਦੁਖਦਾਈ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 1947 ਦੀ ਵੰਡ ਵਿਚ ਵੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ 31 ਮੈਂਬਰ ਗੁਆ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਗੁਲਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਪਿਤਾ ਚਮਨ ਲਾਲ ਅਤੇ ਭਰਾ ਪ੍ਰਵੀਨ ਕੁਮਾਰ ਦੀ 31 ਸਾਲ ਦੀ ਲੰਬੀ ਸੁਣਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਗੁਲਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਜੋ ਕਿ ਸਬਜ਼ੀ ਰੇਹੜੀ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਨੇ ਬਲਵੰਤ ਸਿੰਘ ਵੱਲੋਂ ਇਲਾਕੇ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨਾਲ ਛੇੜਛਾੜ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਜਤਾਇਆ ਸੀ। ਬਲਵੰਤ ਸਿੰਘ ਜੋ ਕਿ ਵਕੀਲ ਸੀ, ਨੇ ਗੁਲਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਸਬਕ ਸਿਖਾ ਦੇਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਦਿਲਬਾਗ ਸਿੰਘ ਉਸ ਦਾ ਸਕੂਲੀ ਸਾਥੀ ਸੀ।
22 ਜੂਨ, 1993 ਨੂੰ ਦਿਲਬਾਗ ਸਿੰਘ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਪੁਲਿਸ ਪਾਰਟੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਆਈ ਅਤੇ ਗੁਲਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਦੋਸ਼ ਲਗਾ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੁਝ ਸਾਮਾਨ ਚੋਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਪੁਲਿਸ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ 457 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਮੁੰਦਰੀਆਂ ਵੀ ਚੋਰੀ ਕਰ ਲਈਆਂ ਜੋ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਗੁਲਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਵਿਆਹ ਲਈ ਰੱਖੀਆਂ ਸਨ ਜੋ ਕਿ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਸੀ।
ਚਮਨ ਲਾਲ 22 ਜੂਨ ਤੋਂ 22 ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਪੁਲਿਸ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਗੁਲਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਕਿਉਂਕਿ ਪੁਲਿਸ ਉਸਦੀ ਰਿਹਾਈ ਲਈ 2 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਪਰ ਜਦੋਂ 22 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਗੁਲਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਖਾਣਾ ਨਹੀਂ ਨਿਗਲ ਸਕਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿਗੜ ਗਈ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਚਮਨ ਲਾਲ ਚਾਹ ਲੈਣ ਘਰ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਵਾਪਸ ਆਇਆ ਤਾਂ ਡਿਊਟੀ ‘ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਚਾਹ ਪਿਆਉਣ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਸ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਹਸਪਤਾਲ ਜਾਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ।
ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਡਿਊਟੀ ’ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਡਾਕਟਰ ਕਰਨੈਲ ਕੌਰ ਨੇ ਗੁਲਸ਼ਨ ਅਤੇ ਚਮਨ ਲਾਲ ਨੂੰ ਪਛਾਣ ਲਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਸਬਜ਼ੀ ਖਰੀਦਦੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸਨੇ ਹੁਣੇ ਹੀ ਗੁਲਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਪੋਸਟ ਮਾਰਟਮ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਪੁਲਿਸ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਵਜੋਂ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਹਸਪਤਾਲ ‘ਚ ਡਿਊਟੀ ‘ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਪੁਲਸ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਚਮਨ ਲਾਲ ਨੂੰ ਕੁੱਟ-ਕੁੱਟ ਕੇ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਭਜਾ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਚਮਨ ਲਾਲ ਪੁਲਿਸ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਕੇ ਦੁਰਗਿਆਣਾ ਮੰਦਿਰ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਵੱਲ ਗਿਆ।
ਦੁਰਗਿਆਣਾ ਮੰਦਿਰ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਵਿਖੇ ਪੁਲਿਸ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਥੋੜੀਆਂ ਜਹੀਆਂ ਲੱਕੜਾਂ ਅਤੇ ਰਬੜ ਦੇ ਕੁਝ ਪੁਰਾਣੇ ਟਾਇਰਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਲਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਦੇਹ ਨੂੰ ਚਿਤਾ ‘ਤੇ ਰੱਖਿਆ, ਉਸ ਦੇ ਉੱਪਰ ਦੋ ਭਰਾਵਾਂ ਕਰਨੈਲ
ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਫਿਰ ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਦੇਹ ਵੀ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਰੱਖ, ਉਤੋਂ ਉੱਪਰ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਤੇਲ ਛਿੜਕ ਕੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ।
ਫਿਰ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚਮਨ ਲਾਲ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਭੱਜਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਵੀ ਮਾਰਨ ਅਤੇ ਸਾੜ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿਤੀ ।
ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਚਮਨ ਲਾਲ ਦੀ ਮਾੜੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਿਆਂ ਚੁੱਪ ਕਰਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਚਮਨ ਲਾਲ ਨੂੰ ਸਲਾਮ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਨਿਡਰ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਗੁਲਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਮੌਤ ਅਤੇ ਇਨਸਾਫ਼ ਦੀ ਮੰਗ ਵਿਚ ਨਿਡਰ ਹੋ ਕੇ ਖੜ੍ਹਾ ਰਿਹਾ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਕੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਵੀ ਇਹੀ ਸਿਰੜ ਵਿਖਾਇਆ।
(ਤਸਵੀਰ – ਚਮਨ ਲਾਲ ਜੀ ਪੁਰਾਣੀ ਐਲਬਮ ਵਿਚੋਂ ਗੁਲਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਫੋਟੋ ਵਿਖਾਉਂਦੇ ਹੋਏ । ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਮਲਿਕਾ ਕੌਰ ਦੀ ਕਿਤਾਬ “Faith, gender, and activism in the Punjab conflict: the wheat fields still whisper” ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਹੋਰਾਂ ਕੇਸਾਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਚੰਗੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ)।
#Unpopular_Opinions
#Unpopular_Ideas
#Unpopular_Facts