Punjab Spectrum News
Related Articles
India’s pollution worsens, becomes world’s third most polluted country; Delhi remains worst capital city in air quality
Delhi Pollution: ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਰਾਜਧਾਨੀ ‘ਚ ਦਿੱਲੀ ਨੰਬਰ-1, ਚੌਥੀ ਵਾਰ TOP ‘ਤੇ ਦਿੱਲੀ
ਦਿੱਲੀ ਬਣੀ ਲਗਾਤਾਰ ਚੌਥੀ ਵਾਰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਰਾਜਧਾਨੀ, ਖ਼ਰਾਬ AQI ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਤੀਜਾ ਨੰਬਰ
Delhi world’s most polluted capital, India has 3rd worst air quality: Report
ਬਿਹਾਰ ਦਾ ਬੇਗੂਸਰਾਏ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ
Delhi Pollution: ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ – ਸਵਿਸ ਗਰੁੱਪ ਆਈਕਿਊ ਏਅਰ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਰਾਜਧਾਨੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਪੇਟੀਆਈ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਬਿਹਾਰ ਦਾ ਬੇਗੂਸਰਾਏ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਸਭ ਤੋਂ ਖ਼ਰਾਬ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਸਵਿਸ ਗਰੁੱਪ ਆਈਕਿਊ ਏਅਰ ਨੇ ਇੱਕ ਡਾਟਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਸਵਿਸ ਸਮੂਹ ਆਈਕਿਊ ਏਅਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਔਸਤ ਸਾਲਾਨਾ ਪੀਐਮ 2.5 ਗਾੜ੍ਹਾਪਣ 54.4 ਮਾਈਕ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਊਬਿਕ ਮੀਟਰ ਦੇ ਨਾਲ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 2023 ਵਿਚ 134 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਤੀਜੇ ਨੰਬਰ ਦੀ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਸੀ। ਸਵਿਸ ਸੰਗਠਨ ਆਈਕਿਊ ਏਅਰ ਦੀ 2023 ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿਚ 79.9 ਮਾਈਕ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਘਣ ਮੀਟਰ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ 73.7 ਮਾਈਕ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਘਣ ਮੀਟਰ ਦੀ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਖ਼ਰਾਬ ਸੀ।
Delhi tops list of world’s most polluted capital cities in 2023
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਸਾਲ 2022 ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ 53.3 ਮਾਈਕ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਘਣ ਮੀਟਰ ਦੀ ਔਸਤ PM 2.5 ਗਾੜ੍ਹਾਪਣ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਠਵੇਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਦੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਨਾਂ 2022 ਦੀ ਰੈਂਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਦਿੱਲੀ 2018 ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਚਾਰ ਵਾਰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਰਾਜਧਾਨੀ ਰਹੀ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿਚ 1.36 ਬਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਪੀਐਮ 2.5 ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਏ ਸਨ। 2022 ਵਰਲਡ ਏਅਰ ਕੁਆਲਿਟੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ 131 ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ 7,323 ਸਥਾਨਾਂ ਤੋਂ ਡੇਟਾ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 2023 ਵਿਚ, ਇਹ ਗਿਣਤੀ 134 ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 7,812 ਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਲਈ ਵਧੇਗੀ।
ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਚ ਹਰ ਨੌਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਮੌਤ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਾਰਨ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਾਤਾਵਰਨ ਖਤਰਾ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। WHO ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਹਰ ਸਾਲ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿਚ ਅੰਦਾਜ਼ਨ 70 ਲੱਖ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੌਤਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਪੀਐਮ 2.5 ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਮਾ, ਕੈਂਸਰ, ਸਟ੍ਰੋਕ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਰੋਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੀਐਮ 2.5 ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕ ਕਣਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਆਕਾਰ ਲਗਭਗ 2.5 ਮਾਈਕਰੋਨ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਪੱਧਰ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜੰਗਲ ਦੀ ਅੱਗ, ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਕਾਰਨ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਪੀਐਮ 2.5 ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਧੂੰਏਂ ਅਤੇ ਖ਼ਰਾਬ ਦਿੱਖ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਣ ਸਾਹ ਰਾਹੀਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰਾਸ਼, ਜਲਣ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
2010 ਵਿਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ PM 2.5 ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿਚ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਤੋਂ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਵੀ ਦਿਲ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਦਰ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਰੋਗ ਨਿਯੰਤਰਣ ਅਤੇ ਰੋਕਥਾਮ ਕੇਂਦਰ (ਸੀਡੀਸੀ) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਦਾ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ‘ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਗੰਭੀਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਪੀਐਮ 2.5 ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਜਲਣ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ।
ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੀਐਮ 2.5 ਦੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਪੱਧਰ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ, ਨੱਕ, ਗਲੇ, ਫੇਫੜਿਆਂ ਅਤੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਖ਼ਤਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਜਲਣ, ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਆਉਣਾ, ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿਚ ਤਕਲੀਫ਼, ਖੰਘ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। PM 2.5 ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿਣ ਲਈ, ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਜਾਂਦੇ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਅਤੇ ਤੰਗ ਮਾਸਕ ਅਤੇ ਚਸ਼ਮਾ ਪਹਿਨਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧੋਵੋ।
India has emerged as the world’s third most polluted country. In 2023, India’s air quality, with an average annual PM2.5 concentration of 54.4 micrograms per cubic metre, was better than only two countries – Bangladesh and Pakistan, according to the World Air Quality Report 2023 by Swiss organisation IQAir.